Lakin digər tərəfdən, Hindistanın şaxələndirmə səyləri, müdafiə sənayesində uzunmüddətli özünə güvənmə məqsədləri ilə birlikdə yavaş-yavaş bəhrəsini verir. Hindistanın özəl müdafiə firmaları 2024 və 2025-ci maliyyə illərində orduya təxminən 7,2 milyard dollar dəyərində avadanlıq tədarük edəcək.

Hindistan ABŞ, Fransa, Avropa İttifaqı (Aİ), İsrail və Cənubi Koreya kimi texnoloji cəhətdən inkişaf etmiş “eyni düşüncəli” dövlətlərlə birgə istehsala üstünlük verir. Onun Birləşmiş Ştatlarla son qabaqcıl texnoloji müdafiə sahəsində əməkdaşlıq səyləri və Aİ-Hindistan Ticarət və Texnologiya Şurası çərçivəsində yarımkeçirici əməkdaşlıq perspektivli görünür və hər bir tərəfdaşdan alış-veriş edir. Bu, təkcə Hindistana gələcəyə hesablanmış Hind-Sakit okean mexanizmləri yaratmağa kömək etməyəcək, həm də Hindistanın yüksək texnologiya yönümlü istehsalına təkan verəcək. Hindistan Rusiya neftini almaqla yanaşı, Hind-Sakit Okean hövzəsində “Öncə Hindistan” (India First) strategiyasına sadiq qalır.

ÇİN CƏBHƏSİ.

Hindistan üçün Rusiya ilə zamanın sınağından çıxmış münasibətləri Soyuq Müharibə dövründə, xüsusən də hindlilərin böyük bir hissəsinin Rusiya və Putinə müsbət baxdığı ictimaiyyətin nəzərində güclü əsasa malikdir. İctimai münasibətlə yanaşı, Hindistanın çoxtərəfli yanaşma və Asiyanın rəhbərlik etdiyi çoxqütblü vizyonu ətrafında cəmləşən siyasət yanaşması Rusiyaya Çinə qarşı tarazlığı qorumağa üstünlük verir. Bununla belə, Hindistan Çin və Rusiya arasında yaranan tərəfdaşlıqdan ehtiyatlanır. Rusiyanın Qərblə artan düşmənçiliyi, Çinlə artan iqtisadi və təhlükəsizlik əməkdaşlığı və Hindistan-Çin mübahisələrində vasitəçilikdə nüfuzunun azalması Hindistanın münasibətlərdəki ambisiyalarını və maraqlarını azaldacaq. Bununla belə, Hind-Sakit Okean hövzəsində sabitlik siyasi və texnoloji cəhətdən iddialı Hindistan üçün əsas xarici siyasət sürücüsüdür və bu onu Qərblə daha yaxından qucaqlaşmağa sövq edə bilər.

Köklü tarixi əlaqələrindən asılı olmayaraq, Hindistan getdikcə daha çox öz maraqlarını, o cümlədən Rusiyaya qarşı həssas balansı üstün tutur. İqtisadi, müdafiə və çoxtərəfli cəbhələrdə, eləcə də Çinə qarşı potensial əks-tarazlıqda Moskva ilə əlaqə saxlamağa davam etsə də, Nyu Dehli indi Rusiyaya münasibətdə daha ehtiyatlı davranır. Hindistanın Rusiyadan uzaqlaşmasının dərəcəsi və sürəti qeyri-müəyyəndir. İrəliləyərkən, Rusiya Hindistanın xarici siyasətində daha az mərkəzi yer tutacaq, bunun əvəzinə əsas diqqət əlaqələri yüksəltməkdənsə, strateji dəstək olacaq.

Pərviz Əliyev

visiontv.az