Qarabağda erməni separatçı rejiminin özünü buraxması, ermənilərin könüllü Qarabağı tərk etməsi fonunda Rusiya sülhməramlı qüvvələrinə ehtiyac qalmayacaq. Rusiya sülhməramlı qüvvələri 2025-ci ildən tez ərazini tərk edə bilərlər.
Rusiya Ukrayna müharibəsində zəifləməsəydi, Moskva belə bir əməliyyata imkan verməyəcəkdi. Məhz, Rusiya Türkiyə və Azərbaycanla əlaqələri böhranlı vəziyyətə gətirməmək üçün neytral qaldı. Bu ölkəyə iqtisadi sanksiyalar Kremli Türkiyə ilə siyasi-iqtisadi əlaqələri inkişaf etdirməyə sövq edir.
Ermənistan Baş naziri Nikol Paşinyan və prezident Vaaqn Xaçaturyan Azərbaycanla sülh müqaviləsinin bağlanmasından danışıblar. Hətta Baş nazir N. Paşinyan bu ilin axırına kimi sülh müqaviləsinin bağlana bilməsindən danışıb. Amma, Ermənistan rəhbərliyinin sülh təkilfində Qarabağ məsələsi ilə bağlı şərtləri mümkün sülh müqaviləsinin bağlanmasının üstündən xətt çəkir. Məhz prezident V. Xaçaturyan Qarabağ məsələsi ilə bağlı fikir ayrılıqlarnın olduğunu vurğulayır.
Ermənistan Baş naziri "Politco" nəşrinə müsahibəsində Qarabağ daxil olmaqla Azərbaycanın 86.6 min kvadrat kilometr ərazisini tanıdığını vurğulayıb. Qeyd edim ki, N.Paşinyan ötən həftə guya Azərbaycanın sərhəddə ordu yığdığına görə dövlət başçılarına Azərbaycandan şikayət zəngi də müsbət nəticə vermədi. Hətta Fransanın Ermənistana siyasi dəstəyi proseslərə təsir etmədi. Amma, Ermənistan çalışırdi ki, Qərbin siyasi dəstəyini alaraq Azərbaycana qarşı hərbi əməliyyatlar keçirsin.
Rusiya Qarabağla bağlı Azərbaycanın gündəliyini qəbul etmək məcburiyyətində qaldı. Ağdam -Xankəndi yolu açıldı. Rusiya tərəfi də qeyd edir ki, Qarabağın statusu olmayacaq. Ermənistan Baş naziri Nikol Paşinyan Qarabağ daxil Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü tanıyıb. Rusiya 2025-ci ildə Qarabağdan getməli olacaq. Bunun hazırlığıdir ki, bəyanatlar verir. Amma, arxayın olmamalı, Xankəndi və ətrafında de-yure nəzarəti bərpa etməliyik.
ABŞ Ermənistan arasında keçiriləcək hərbi təlim nədənsə, Tehran rejimini narahat etmir. Bəs xarici güclərin regiondan varlığından narahat idi. Zəngilanda camiş fermasını İsrailin hərbi bazası kimi təqdim edərək, bütün at tövlərini hərbi obyekt kimi dəyərləndirirdi. Prezident İlham Əliyev işğaldan azad olunmuş ərazilərə səfərində Tehran rejiminə açıq mesaj vermişdir.
Ermənistan baş naziri Nikol Paşinyan Cənubi Qafqazda yeni bir "siyasi ssenari" ortaya qoyub. Bu ssenari, Parisdə hazırlanıb və məqsəd regionda Fransanın domenantlığı altında, yeni bir siyasi nizama sahib olmaqdır.
ABŞ və Avropa İttifaqının Ermənistanla Azərbaycan arasında vasitəçilik danışıqlar prosesi, yenidən Rusiya tərəfindən qarşısı alındı. Ermənistan baş naziri 2 sentyabrda verdiyi açıqlama ilə məhz Praqada ərazi bütövlüyü ilə bağlı imza atdığı sənədin üzərindən xətt çəkdi. Praqada N. Paşinyan Qarabağ daxil olmaqla, Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü tanıyıb. Verdiyi bəyanatda Qarabağın təhlükəsizliyi ilə razılaşmanın ərazi vahidliyi ilə bağladi. Bu, rəsmən Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü tanımadığının bariz nümunəsidir.
Qarabağda Rusiyanın göndərdiyi R. Vardanyan qaldıqca, Azərbaycanın reinteqrasiya siyasətinə mane olacaq və təxribatçı dəstələri vasitəsilə bunu davam etdirəcək.
N. Paşinyanı Qafan aeroportuna düşməyə icazə verməmək lazım idi. Qafanda Azərbaycana qarşı yeni təxribatlara hazırlıq gedir. Ermənistan Zəngəzuru təkcə hərbiləşdirmir, beynəlxalq diqqəti buraya cəlb edir. Qafanda konsulluqlar açmasi məhz bu prosesin tərkib hissəsidir.
Ermənistanın Qarabağda yaşayan ermənilərin vəziyyəti və Laçın yolu ilə bağlı məsələni BMT Təhlükəsizlik Şurasına çıxarmaqla Azərbaycana qarşı beynəlxalq təzyiqin formalaşdırılmasına nail olacağını hesab edirdi.