Ukrayna Prezidenti Volodimir Zelenskinin “döyüş meydanındakı vəziyyət ən geci 2025-ci ilə qədər Ukraynada müharibəyə son qoymaq üçün addımlar atılması üçün imkan yaradır” optimizminin nəyə əsaslandığını söyləmək çətindir. Zelenski oktyabr, noyabr və dekabr aylarında hər şeyin sülhə və davamlı sabitliyə doğru aparmaq şansının olduğunu bildirib.

Amerika Birləşmiş Ştatlarında prezident seçkisi yaxınlaşdıqca, bu ölkəyə kiberhücumların sayı artıb. ABŞ Federal Təhqiqatlar Bürosu Kibertəhlükəsizlik və İnfrastruktur Agentliyi ilə birgə kənar müdaxilələrə qarşı mübarizəni gücləndirib. Bir müddət əvvəl Respublikaçılar Partiyasının namizədi Donald Trampın seçki qərargahına qarşı kiberhücumların həyata keçirildiyi açıqlanmışdı. Vaşinqton bu hücumların arxasında İranın olduğunu bəyan etdi. Vaşinqtonun açıqlamasında İranın ABŞ-da ixtilaf yaratmağa və demokratik qurumlara inamı sarsıtmağa çalışdığı bildirilirdi. Bundan başqa İrandan olan haker qrupları Donald Trampa qarşı sui-qəsdlə bağlı paylaşımları maliyyələşdirdiyi açıqlandı.

Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan elə bilirdi ki, Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev İrəvanla sülh sazişinin noyabrda Bakıda keçiriləcək COP29 beynəlxalq tədbirinə qədər imzalanmasında maraqlıdır. Bu səbəbdən Paşinyan Əliyevin istənilən, hətta yarımçıq sazişə imza atacağını zənn edirdi.

Əsrlər boyu boyuk hərbi gücə malik dövlətlər imperiyalarını möhkəmləndiriblər və bunun tərkib hissəsi kimi müstəmləkələri olub. Bu siyasət İkinci Dünya müharibəsinə qədər davam edib. Müharibədən sonra müstəmləkələrin müstəqlliklərini elan etmələri mərhələsi başlayıb. Nəticədə keçmiş imperiyalardan bir neçəsinin əlində bir neçə kiçik ada dövləti qalıb. Ancaq onlar da tədricən əldən çıxmağa başlayıb.

İranın xarici işlər naziri Abbas Arakçı bildirib ki, öz hava məkanını İsrailə verən istənilən dövləti düşmən hesab edəcəyik. Məsələ burasındadır ki, ABŞ İsrail-İran müharibəsinin kənarında deyil.

İranın mərhum prezidenti İbrahim Rəisi Azərbaycanı Naxçıvanla birləşdirəcək Zəngəzur dəhlizinin “milli təhlükəsizliyə təhdid” kimi qiymətləndirmişdi. İbrahim Rəisi Tehranda Ermənistanın Milli Təhlükəsizlik Şurasının katibi Armen Qriqoryanla görüşdə Zəngəzur dəhlizinin NATO-nun regionda mövcudluğu üçün əsas olacağını, ölkələr üçün milli təhlükəsizliyə təhdid yaradacağını iddia etmiş və İranın buna qəti şəkildə qarşı olduğunu vurğulamışdı.

Türkiyə Cumhurbaşqanı Rəcəb Tayyib Ərdoğan parlamentdə çıxışı zamanı “İsrail Fələstin və Livandan sonra gözünü Türkiyə torpaqlarına dikəcək” ifadəsini işlədib. Ərdoğanın sözlərinə görə, gec-tez İsrailin qarşısı mütləq şəkildə alınacaq.

Bu hədəflər içərisində İranın hərbi və uranın zənginləşdirilməsi mərkəzlərinin olması ehtimalı yüksəkdir. İsrail İranda vurmağı planlaşdırdığı hədəfləri özü üçün illər əvvəl müəyyənləşdirib. Beləliklə, proksi qüvvələr və casus şəbəkələr üzərindən illərdir davam edən İran-İsrail müharibəsi birbaşa toqquşma mərhələsinə qədəm qoyub. İşin içində ABŞ da var.

İsrailin ardıcıl raket zərbələriylə Hizbullah liderinin və təşkilatın əsas komandirlərinin bir çoxunu öldürməsinin əsas məqsədi sərhəddə təhlükəsizliyin təminatıdır. İsrailin Hizbullah təşkilatına öldürücü zərbələr endirməsinin başqa məqsədi də var. İsrail Hizbullahı zəiflətməklə Livan hökumətinin və ordusunun ölkəyə nəzarəti gücləndirməsini istəyir. Hizbullah Livanın cənubunda fəaliyyət göstərməklə yanaşı paytaxt Beyrutda da siyasi qərarlara təsir gücünə malikdir.

SSRİ dağılandan sonra Ukrayna nüvə silahlarını Rusiyaya təhvil verməsəydi, bu gün Kiyev də Kreml kimi nüvə doktrinasını dəyişib “mənim ərazimə mərmi və raket atanları nüvə silahı ilə vuracam” qərarını elan edərdi.

ABŞ Prezidenti “Ukraynaya verdiyimiz raketlərlə Rusiyanın içərilərinə doğru zərbə vurmağa icazə verək, yoxsa verməyək” sualına cavab axtarana kimi Rusiya Prezidenti ölkəsinin nüvə doktrinasının dəyişdiyini elan etdi. Putin hər hansı dövlətin adi silahlarla Rusiyaya hücum edəcəyi təqdirdə ona qarşı nüvə silahından istifadə edə biləcəklərini açıqlayıb. Yeni doktrinaya görə, Rusiyaya qarşı raket, təyyarə və ya PUA hücumu olarsa, Moskva nüvə silahından istifadə edə bilər. Rusiya prezidenti bəyan edib ki, bu dəyişikliklər "müasir hərbi təhdidlərə qarşı" edilib.