Məndən tez-tez soruşurlar: niyə şeirdən nəsrə keçdin?
23.10.2024

Bu sualı, əslində, Qərb ədəbiyyatına vermək lazımdır. Çünki şeirdən nəsrə ən birinci Qərb ədəbiyyatı keçib.

Nə vaxt? XIV-XV əsrlərdə Avropada tüğyan edən vəba epidemiyasından sonra.

Tarixdə ilk romanın gizli müəllifi taundur.

Sənət, ümumiyyətlə, depressiyanın təzahürüdür. Sənət məzmunca depressivdir. Sosrealizm ona görə bayağıydı və unuduldu ki, sənətin bu var olma səbəbinə qarşı çıxırdı.

Şeir qısamüddətli, ötəri depressiyanın ifadəsidir. Taunun depressiyasını şeirlə ifadə etmək mümkün deyildi. Daha ağır depressiyanı daşıyacaq janr tələb olunurdu. Bu yükü çiyninə roman götürdü. Bütün qitənin depressiyasını özünə yüklədi. Asiya romana ehtiyac duyan bu cür qitəmiqyaslı depressiya yaşamadı, lokal, milli, qısamüddətli depressiyalarıyla baş-başa qaldı.

Şairin yazıçıya çevrilməsi də fərdi depressiv halıyla bağlıdır. Cüzi olanın dərkindən doğan ötəri depressiyalar külli olanın dərkiylə xronikiləşir.

Xoşbəxtlik hissiylə əbədi vidalaşandan sonra misralara yavaş-yavaş cümləyə, şeirlər yavaş-yavaş nəsrə çevrilir.

Aqşin Yenisey

visiontv.az