ABŞ-ın Əfqanıstandan bu şəkildə çıxması tərəfdaşlarında Vaşinqtona ciddi etimadsızlıq yaradıb
ABŞ-ın Əfqanıstandan bu şəkildə çıxması tərəfdaşlarında Vaşinqtona ciddi etimadsızlıq yaradıb
31.08.2021 Ərəstun Oruclu Tərəfindən

ABŞ-ın Əfqanıstandan bu şəkildə çıxması onun bölgədəki bir çox tərəfdaşlarında Vaşinqtona ciddi etimadsızlıq yaradıb. Amerikanın İsraildən sonra ikinci əsas Yaxın Şərq partnyoru Səudiyyə Ərəbistanı artıq Rusiya ilə bu ölkədən silah alınmasilə bağlı ilkin anlaşma imzalayıb.

Xatırladım ki, Ər Riyad dünyada ən böyük silah idxalçılarındandır və onun Moskvaya meyllənməsi təkcə Vaşinqtona axam milyardların Moskvaya yönəlməsi deyil, həm də ABŞ-ın tərəfdaş reputasiyasına zərbə deməkdir. Digər tərəfdən də Səudiyyə milyardları Rusiya hərbi sənayesinin dirçəlməsinə böyük dəstək ola bilər.

Amma məsələ Səudiyyə Ərəbistanı ilə də bitmir, yeni xarici siyasət doktrinasının əsas konturları hələ də görünməyən ABŞ-ın bölgədəki əsas partnyoru İsraillə münasibətləri də heç də özünün ən yaxşı dönəmini yaşamır. Tel Əviv İranın nüvə proqramına dair sazişə qarşıdır, Bayden administrasiyası isə hələ də onun bərpa ediləcəyinə ümid bəsləyir.

Baş nazir qismində ilk səfərini Vaşinqtona edən Naftali Bennetə Cozef Baydenin cəmi 20 dəqiqə ayırması İsraildə ziddiyyətlərlə dolu reaksiyalar doğurub. Düzdür, iki dövlət arasında əvvəllər də anlaşılmazlıqlar olub və onlar müttəfiqlik münasibətlərinə çox da təsir göstərməyib, amma bu gün bölgədəki geosiyasi durum da əvvəlkindən çox fərqlidir.

Nəhayət, ABŞ-ın Yaxın Şərqdəki üçüncü tərəfdaşı, dünənə qədər Türkiyənin Liviyadakı və Suriyadakı düşmənlərini dəstəkləyən Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri Ankaraya üz tutur.
Beləliklə də dünyanın açar bölgəsindəki yeni geosiyasi konstruksiyanın necə qurula biləcəyinin ilk "qaranquşları" və "qarğaları" görünməyə başlayır.

Odur ki, ABŞ-ın nəsə mürəkkəb bir oyun qurduğu, Talibanı ələ aldığı, az qala bütün dünyanı sıraya düzdüyü barədə bizim amerikaşünaslara çox da inanmayın. ABŞ da bir ölkədir və onun da səhvləri, məğlubiyyətləri ola bilər və olub da. Siyasi reallıq da elə göründüyü kimidir, yoxsa onun adı reallıq olmazdı.

Politoloq Ərəstun Oruclu

visiontv.az